රම්ය වූ කොසොල් පුරයෙන් – දකුණු පැත්තෙ ගමට පැමිණි
පිවිතුරු ජීවිතය පතන – බමුණෙකි වේදයෙ අගපත්
අස්සක රජු හටද අයිති – මූලක රජුගෙ සීමාවේ
ගෝධාවරි ගං තීරේ – වාසය කරමින් සිටියේ
දැහැමින් ලද සිව්පසයෙන්
ඒ අසපුව මුල් කරගෙන – ඇති විය පැතිරුනු ගමක්ද
එ ගමින් ලද සහයෝගෙන් – කෙළේය මහ යාගයක්ද
අවසන් කොට මහ යාගය – ආයේ අසපුව වෙත යළි
අසපුව වෙත පැමිණි සැණින් – තව බමුණෙක් පැමිණියේය
ගමන් වෙහෙස යුතු පා ඇති – පවසින් පෙළෙනා ගති ඇති
මැලියම් තැවරුන දත් ඇති – දූවිලි තැවරුන හිස ඇති
හේ අවුදින් බමුණා වෙත – ඉල්ලා සිටියේ ඔහුගෙන්
පන්සියයක් රන් කාසිම
බාවරි තවුසා ඔහු දැක – හිඳින්ට ආසන පුදමින්
සැප පහසුව ගැන අසමින් – යළි මේ කරුණද පැවසී
දිය යුතු යම් දෙයක් වීද – මා සතු ඒ සියළු දේම
දානෙට පූජා කෙරුවෙමි – අනේ ! බමුණ අදහගන්න
මා ළග නම් නැත්තේමය – පන්සියයක ඔය රන්මිළ
ඉල්ලන්නාවූ මා හට – ඉදින් භවත, නොම දෙයි නම්
අදින් පසුව සත්වන දින – තොපගේ “මුදුනත” කැබලිව
සතකට පිපිරී යේවා!
කුහක බමුණු තෙම මෙලෙසින් – බියගන්වා කළේ සාප
මොහු ගේ බස අදහගත්ත – බාවරි පත් වීය දුකට
සෝක හුලින් පහර කමින් – කෑම නැතිව හේ වියළෙයි
බාවරි තවුසා ගේ සිත – සෝකෙන් බර වීම නිසා
දැහැන් වඩන්නට නො සිතේ
බිය වී මහ දුකට වැටුන – බාවරි තවුසා දැකගත්
සෙත සලසන්නට කැමතිව – ආයේ දෙවියෙක් ඔහු වෙත
මෙ කරුණ පැවසීය ඔහුට
නොදනී ඔය බමුණා නම් – ඔබට කිව්ව “මුදුනත” ගැන
කුහකයි හේ ධනය සොයයි – කිසි නුවණක් නැත ඔහු හට
භවතී, දන්නෙද එකරුණ – විමසන මට පවසාලව
මුදුනත් මුදුනේ පැලුමත් – අසා සිටිමු ඔබ ගේ බස
අනේ ! මමත් නොදනිමි මෙය – නුවණක් නැත මට මේ ගැන
මුදුනත් මුදුනේ පැලුමත් – ලොව ජයගත් උතුමන්ගේ
දහමක් වේ මය සැබැවින්
යමෙක් දනී නම් මෙකරුණ – මේ මහපොළොවේ වසනා
මුදුනත් මුදුනේ පැලුමත් – ගැන මට කිව මැන දෙවියනි
කිඹුල්වතින් නික්මුණ පෙර – තුන් ලොවටම නායක වූ
‘ඔක්කාක’ නම් රජ පවුළේ – පරම්පරාවෙන් පැමිණුන
මුළු ලොව ආලෝක කරන – ශාක්ය පුත්රයෙක්මය හේ
සියළු අභිඤ්ඤා බලයෙන් – බලවත් වී සිටී ලොවේ
නුවණ තිබේ ඒ මුනිඳුට – ලොවේ සියළු දේ දකින්ට
සියළු කර්ම නිමා කෙරුව – හැම කෙලෙසුන් ගෙවා දැමුව
ඒ මුනිඳුන්මය මේ ලොව – විමුක්තියට පත් උතුමා
සදහම් ඇස ලබා ගත්ත – ඒ භගවත් බුදු සමිඳුන්
තුන් ලොවටම දෙසන සේක – අමා නිවන් දෙන සදහම්
ඔබ එතුමන් ළගට ගොසින් – ඔබේ කරුණ ගැන අසන්න
ඒ මුනිඳාණන් ඔබ හට – නිසැකව පිළිතුරු දෙනු ඇත
‘සම්බුදු’ යන වදන අසා – බාවරි ඔද වැඩී ගියේ
සෝකය අඩු වෙලා ගිහින් – මහත් ප්රීතියක් ඇති විය
ඒ බාවරි බමුණු තෙමේ – සතුටු සිතින් ඔද වැඩෙමින්
හටගත් සොම්නසින් යුතුව – විමසී මෙය දෙවියන්ගෙන්
“කොයි ගමේද වැඩ ඉන්නේ? – කුමන කුඩා නගරයකද?
කොයි පැත්තේ ජනපදයෙද – ඒ උතුමාණන් ඉන්නේ?
තුන්ලොවටම සරණක් වූ – දෙපා සතුන් අතර උතුම්
ඒ සම්බුදු සමිඳුන් වෙත – නමඳිමු ගොස් එහි අපි හැම”
මුළු තුන්ලොව දිනා ගත්ත – මහ ප්රඥා ලබාගත්ත
උත්තම නුවණක් පැතිරුන – සියළු කෙලෙස් බිම වැතිරුන
මුදුනත් මුදුනේ පැලුමත් – අවබෝධය තුළින්ම දත්
නරයන් හට උත්තම වූ – ශාක්ය පුත්රයාණෝ
මේ දිනවල වැඩ සිටින්නේ – කොසොල් රටේ සැවැත් නුවර
වේදයෙ පරතෙරටම ගිය – බාවරි තවුසා ඉන්පසු
ඇමතී තම සිසු පිරිසට – පැමිණෙව් තරුණයෙනි, ඔබත්
පවසන්නෙම් මම කරුණක් – මා කියනා මේ දෙය ගැන
හොඳින් සවන් යොමා ගනිව්
යම් කෙනෙකුගෙ උපත ලොවේ – ඉතාම දුලබව වෙයි නම්
ඒ උතුමා දැන් මෙලොවේ – උතුම් උපත ලබා තිබේ
පැතිරී ඇති සියළු තැනම – ‘සම්මා සම්බුදු’ යන නම
වහා ගොසින් සැවැත් නුවර – දකිව් මෙ නරෝත්තමයා!
බමුණාණෙනි, කොහොමද අපි – එතුමාණන් හඳුනගන්නේ
‘සම්මා සම්බුදුන්ම’ යයි – ඒ ගැන නොම දන්න අපට
එය දැන ගත හැකි විලසට – මැනවින් පහදා දෙනු මැන
ආයේ මය වේද පොතේ – මහාපුරිස්සලකුණු ගැන
එහි පෙන්වන ලදි මැනවින් – දෙතිසක් මහ පුරිස් ලකුණු
යම්කිසි කෙනෙකුගෙ සිරුරෙහි – ඇති නම් මහ පුරිස් ලකුණු
ඔවුන්ට ගති දෙකක් ම වේ – නැති ම ය තුන්වන ගතියක්
ඉදින් ගෙදර සිටියෝතින් – මේ මහ පොළොවත් ජයගෙන
අවි ආයුධ හැම නැති කොට – දැහැමිව රජ කරන්නේය
ඉදින් පැවිදි වේ නම් හේ – නික්මී අනගාරික වී
සියළුම කෙළෙසුන් දුරුකොට – ලොවේ පරම උත්තම වූ
අරහත් සම්මා සම්බුදු – කෙනෙක් බවට පත්වේ ම ය
එතුමන් වෙත ගොස් පළමුව – මගෙ ජාතිය, ගෝත්රයද
මට ඇති මහ පුරිස් ලකුණු – මා දන්නා වේදය ගැන
මාගේ සිසු පිරිස ගැනත් – මුදුනත් මුදුනේ පැලුමත්
සිතින් ම විමසා සිටින්න
වැටහීමට බාධා නැති – සම්මා සම්බුදු නම් හේ
මනසින් අසනා පැනයට – පිළිතුරු දෙයි වචනයෙන්ම
බාවරි ගේ බස පිළිගෙන – සොළොසක් වූ බමුණු පිරිස
අජිත තිස්ස මෙත්තෙය්යද – පුණ්ණක සමඟින් මෙත්තගු
ධෝතක හා උපසීවද – නන්ද සමඟ හේමකයන්
දෙදෙනෙකි තෝදෙය්ය කප්ප – පණ්ඩිත වේ ජතුකණ්ණී
භද්රාවුධ හා උදය ද – බමුණෙකි පෝසාලයන්ද
නැණවත් වූ මෝඝරාජ – පිංගිය මහ ඉසිද සමඟ
හැම දෙනාට වෙන වෙනමද – සිටිත් සිසුන් පිරිවර ගණ
ලොව හැම තැන මේ අය ගැන – පැතිරී පවතී යහගුණ
සමාධිගත සිතින් යුතුව – සමාධියේ ඇලී වසන
දියුණු කරන නුවණින් යුතු – පෙර පින් මහිමෙන් යුතුමය
බාවරි තවුසා වෙත ගොස් – නමැද ඔහුව පැදකුණු කොට
දරමින් ඒ සියළු දෙනම – ජටා හා අඳුන් දිවිසම්
උතුරු දිශාවට යොමුවී – නික්ම ගියෝ අසපුවෙන් ද
මූලකයන් ගෙ පතිට්ඨාන – එතැනින් පෙරදිග මාහිස්සති
උදේනි, ගෝනද්ධ පුරය – වනයෙන් සැදි වේදිසාව
කොසඹෑ, සාකේත නුවර – එතැනින් සාවස්ථි නුවර
සේතව්ය ද, කපිලවස්තු – හා එතැනින් කුසිනාරා
පාවා පුර, භෝග නුවර – වෛශාලී මහනුවරද
මගධ රටේ අගනගරය – වූ රජගහ නගරයටද
සිත්කළු වූ සුරම්ය වූ – පාසාණ චේතිය වෙතටද
පිපාසිතව සිටි කෙනෙකුට – සිහිල් දියක් ලද විලසට
ගණුදෙනු කළ වෙළෙන්දෙකුට – මහත් ලාභයක් විලසට
ගිමනින් තැවෙනා කෙනෙකුට – සෙවනක් සැලසුන විලසට
සතුටු සිතින් ඉක්මන් වී – නැග ගත්තෝම ය පව්වට
ඒ වෙලාවෙ බුදු සමිඳුන් – සඟ පිරිස ද පෙරටු කරන්
දෙසන සේක සිරි සදහම්
වනයේ නාදය පතුරන – සිංහ රාජයෙක් විලසින
අජිත තෙමේ දුටුවේ ම ය – ඒ භගවත් සමිඳාණන්
රැස් ධාරා පැතිරී යන – සූරිය මඬලක් විලසින්
පොහොය දාට අහස් කුසේ – නැගී පොළොව එළිය කරන
සොළොස් කලාවෙන් සපිරුන – පුන් සඳ මඬලක් විලසින
එකල්හි ඒ අජිත තවුස් – සමිඳුන් ගේ පින් සිරුරෙහි
මහාපුරිස් සලකුණු දැක – සතුටට පත් සිතින් යුතුව
එකත්පස්ව සිටිමින් හේ – සිතින් ම මේ ප්රශ්න ඇසී
පවසනු මැන සමිඳාණනි – අප ආචාරින් ගෙ උපත
ගෝත්රයද පුරිස් ලකුණු – ඔහු ගේ සිරුරේ පවතින
වේදයේ පිරිපුන් දැනුමත් – කොපමණ සිසු පිරිසක් හට
උගන්වයිද එතුමාණන් – කියාදෙන්න මුනිඳුනි මට
(භාග්යවතුන් වහන්සේ)
එක් සිය විසි වයසක් වේ – එතුමා දැන් ගෙවන වසර
ගෝත්රයෙන් නම් හෙතෙමේ – බාවරි යයි පවසන්නේ
එතුමා ගේ ශරීරයේ – තුනක් වේය පුරිස් ලකුණු
තුන් වේදේ පරතෙරට ම – ගිය දැනුමක් ඇත ඔහු හට
මහා පුරිස් සලකුණු හා – ඉතිහාසය ගැනත් සමඟ
යන්ත්ර මන්ත්ර විවරණ හා – පුද පූජා විධිත් සමඟ
ඒ බමුණා තම දහමේ – පරතෙරට ම පත් වීමෙන්
සිසු දරුවන් පන්සියකට – පුරුදු කරයි ඒ දහම ම
(අජිත)
සියළුම තණ්හා සිඳ හළ – නරෝත්තම මුනිඳාණනි
බාවරි බමුණාගේ සිරුරෙ – පවතින මහ පුරිස් ලකුණු
විස්තර ලෙස ඇති විලසට – දෙන්න අපට පහදා එය
මේ පවසන කරුණ ගැන ද – අපට නොවේවා සැකයක්
(භාග්යවතුන් වහන්සේ)
දිවෙන් වසන්නට පුළුවනි – මුහුණද ඒ බමුණාගේ
දෙ බැම අතර ය තිබෙන්නෙ – ඌර්ණ රෝමය නළලේ
කොපුවක් තුළ බහලූ සේ – පවතී රහසඟ ඔහු ගේ
මෙලෙසින් දැන ගන්න අජිත – ඔබ දැන් විමසූ එකරුණ
පැන අසනා කෙනෙකු නොමැත – කාටවත් ම දැක ගන්නට
නමුත් ප්රශ්න විසඳනු නම් – අසන්නට ලැබේ සැමටම
වැඳගෙන සොම්නස් සිතකින්-සිතුවෝ මෙලෙසින් සැමදෙන
දෙවි කෙනෙක් ද? මහ බඹෙක් ද? සුජම්පතී වූ ඉන්ද්ර ද?
කවරෙක් දෝ මේ විලසින් – සිතින් ප්රශ්න විමසන්නේ?
කාටද මෙ ලෙසින් අසන්ට – මෙවැනි ප්රශ්න වැටහෙන්නේ?
(අජිත)
මුදුනත් මුදුනේ පැලුමත් – බාවරි බමුණා විමසයි
භගවත් මුනිඳාණනි එය – පවසාලනු මැනවි අපට
මහා ඉසිවර මුනිඳාණනි – දුරලනු මැන අපේ සැකය
(භාග්යවතුන් වහන්සේ)
“මුදුන” අවිදු අඳුර වේය – “මුදුනේ පැලුමය” කියන්නෙ
විද්යාව ඇති කරගෙන – අවිදු අඳුර වැනසීමය
සැදැහැ සිතින් හොඳ සිහියෙන් – සමාධියෙන්, වීරියෙන්ද
කුසල් දහම් ගැන කැමැත්ත – මෙයින් යුතුය එ “විද්යාව”
මහත් සතුටකට පත් වුන – අජිත තරුණයා එතැනම
අඳුන් දිවි සමද මැනවින් – ඒකාංශ කොට පොරවා
සමිඳු ගෙ සිරිපතුල් අසල – වැඳගෙන වැටුනේය මෙලෙස
භාග්යවත් නිදුකාණනි – සදහම් ඇස් ඇතියාණනි
බාවරි බමුණා ඇතුළුව – ඔහු ගේ සිසු පිරිස සමඟ
වඳිති ඔබේ පාද පද්ම – සතුටින් ඔද වැඩුණු සිතින්
(භාග්යවතුන් වහන්සේ)
සිසු පිරිවර හා සමඟින් – බාවරි නම් ඒ බමුණා
සැපයට පත් වේවා!
මානවකය ඔබත් මෙසේ – සැපවත් වේවා!
ලබාගන්න දිගාසිරි ද…
බාවරි බමුණා ගේ හෝ – ඔබගේ ඔය පිරිසේ හෝ
සියළුම සැකතැන් ඇත්නම් – යමක් අසන්නට රුචි නම්
ඒ හැම ගැන අසා ගන්ට – අවසර ඇත හැම දෙනාට
බුදු සමිඳුන් විසින් දුන්න – අවසරය ද පිළිඅරගෙන
අජිත මානවක පළමුව – නමස්කාර කොට හිඳිමින්
මුනිඳු තථාගතයන්ගෙන් – විමසන්නට වීය ප්රශ්න
මූලික ගාථාවන් නිමා විය.
ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/kn2_5-0/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M