සැවැත් නුවරදී ……………..
එදා ආයුෂ්මත් භූමිජ තෙරුන් සවස් වරුවේ භාවනාවෙන් නැගිටලා ආයුෂ්මත් සාරිපුත්තයන් වහන්සේ ළඟට පැමිණියා. පැමිණිලා ආයුෂ්මත් සාරිපුත්තයන් වහන්සේ සමඟ පිළිසඳර කතා බහේ යෙදුණා. පිළිසඳර කථාවෙන් පසු එකත්පස්ව වාඩිවුණා. එකත්පස්ව වාඩිවුණ ආයුෂ්මත් භූමිජ තෙරුන් ආයුෂ්මත් සාරිපුත්තයන් වහන්සේගෙන් මෙහෙම විමසුවා.
“ප්‍රිය ආයුෂ්මත් සාරිපුත්තයන් වහන්ස, සමහර ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයින් කර්මය පිළිගන්නවා. ඔවුන් කියා සිටින්නේ දුක තමා විසින් කරපු දෙයක් බවයි. ඒ වගේම ප්‍රිය ආයුෂ්මත් සාරිපුත්තයන් වහන්ස, කර්මය පිළිගන්නා සමහර ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයින් කියා සිටින්නේ දුක අනුන් විසින් කරපු දෙයක් බවයි. ඒ වගේම ප්‍රිය ආයුෂ්මත් සාරිපුත්තයන් වහන්ස, කර්මය පිළිගන්නා සමහර ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයින් කියා සිටින්නේ දුක තමා විසිනුත්, අනුන් විසිනුත් කරපු දෙයක් බවයි. ඒ වගේම ප්‍රිය ආයුෂ්මත් සාරිපුත්තයන් වහන්ස, කර්මය පිළිගන්නා සමහර ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයින් කියා සිටින්නේ දුක තමා විසිනුත් නොකරපු, අනුන් විසිනුත් නොකරපු, ඉබේ හටගත් දෙයක් බවයි.
ඉතින් ප්‍රිය ආයුෂ්මත් සාරිපුත්තයන් වහන්ස, දුක පිළිබඳව භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දරන්නේ මොන වගේ අදහසක්ද? පවසන්නේ මොන වගේ දෙයක්ද? ඔය කාරණය ගැන අපි මොන වගේ පිළිතුරක් දුන්නොත්ද, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පැවසූ දෙයක් පැවසුවා වන්නේ? අනික, අපි භාග්‍යවතුන් වහන්සේට අභූත චෝදනා නොකළා වන්නේ? භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ධර්මයට ගැලපෙන දෙයක් පැවසුවා වන්නේ? කරුණු සහිතව දහම් කරුණු ප්‍රකාශ වෙද්දී ගර්හාවට ලක් නොවන්නේ?”
“ප්‍රිය ආයුෂ්මතුනි, මේ දුක වනාහී හේතුඵල දහමින් හටගත් දෙයක් බවයි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වදාළේ. දුකේ හේතුව මොකක්ද? ස්පර්ශය හේතු කරගෙනයි දුක ඇතිවෙන්නේ. ඔය විදිහට පැවසුවොත් නම් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වදාළ දෙයක්ම පවසන කෙනෙක් වෙනවා. භාග්‍යවතුන් වහන්සේට අභූත චෝදනාවක් කෙරෙන්නේ නෑ. උන්වහන්සේ වදාළ ධර්මයට එකඟ වූ දෙයක් පැවැසුවා වෙනවා. කරුණු සහිතව දහම් කරුණු ප්‍රකාශ වෙද්දී ගර්හාවට ලක් වෙන්නේ නෑ.
ප්‍රිය ආයුෂ්මතුනි, කර්මය පිළිගන්නා ඔය ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණවරුන්ගෙන් යමෙක් දුක තමා විසින් කරපු දෙයක් කියා පැවසුවත්, ස්පර්ශය ප්‍රත්‍යයන්මයි ඒ දුකත් හටගන්නේ …. (පෙ) …. කර්මය පිළිගන්නා ඔය ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණවරුන්ගෙන් යමෙක් දුක තමා විසිනුත් නොකරපු, අනුන් විසිනුත් නොකරපු, ඉබේ හටගත් දෙයක් කියා පැවසුවත්, ස්පර්ශය ප්‍රත්‍යයන්මයි ඒ දුකත් හටගන්නේ.
ප්‍රිය ආයුෂ්මතුනි, කර්මය පිළිගන්නා ඔය ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණවරුන්ගෙන් යමෙක් දුක තමා විසින් කරපු දෙයක් කියා පැවසුවත්, ඒ කාටවත් ඒකාන්තයෙන්ම ස්පර්ශයෙන් තොරව විඳීමක් ඇතිවෙනවා කියන කරුණ කවදාවත් සිදුනොවන දෙයක්. …. (පෙ) …. කර්මය පිළිගන්නා ඔය ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණවරුන්ගෙන් යමෙක් දුක තමා විසිනුත් නොකරපු, අනුන් විසිනුත් නොකරපු, ඉබේ හටගත් දෙයක් කියා පැවසුවත්, ඒ කාටවත් ඒකාන්තයෙන්ම ස්පර්ශයෙන් තොරව විඳීමක් ඇතිවෙනවා කියන කරුණ කවදාවත් සිදුනොවන දෙයක්.
ඒ වෙලාවේ ආයුෂ්මත් සාරිපුත්තයන් වහන්සේ ආයුෂ්මත් භූමිජ තෙරුන් සමඟ මේ කරපු කතා බහ ආයුෂ්මත් ආනන්දයන් වහන්සේත් අසාගෙන සිටියා. ඉතින් ඊට පස්සේ ආයුෂ්මත් ආනන්දයන් වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත පැමිණුනා. පැමිණිලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වන්දනා කරලා එකත්පස්ව වාඩිවුණා. එකත්පස්ව වාඩිවුණ ආයුෂ්මත් ආනන්දයන් වහන්සේ ආයුෂ්මත් භූමිජ තෙරුන් සමඟ ආයුෂ්මත් සාරිපුත්තයන් වහන්සේ කරපු කතා බහ ගැන සියලු තොරතුරු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට සැළ කළා.
“සාදු! සාදු! පින්වත් ආනන්ද, නියම විදිහට ඒ කරුණු කිව යුතු නම් ඒ විදිහටමයි සාරිපුත්තයන් කියා තියෙන්නේ. පින්වත් ආනන්ද, මේ දුක වනාහී හේතුඵල දහමින් හටගත් දෙයක් බවයි මා පවසා තිබෙන්නේ. දුකේ හේතුව මොකක්ද? ස්පර්ශය හේතු කොට ගෙනයි දුක ඇතිවෙන්නේ. ඔය විදිහට පවසන කෙනා මා පැවසූ දෙයක්ම කියන කෙනෙක්. මට අභූතයෙන් චෝදනා කරන්නේ නෑ. මා පැවසූ දහමට එකඟ වූ දෙයක්මයි කියන්නේ. කරුණු සහිතව දහම ප්‍රකාශ වෙද්දී ගර්හාවට ලක්වෙන්නේ නෑ.
පින්වත් ආනන්ද, කර්මය පිළිගන්නා ඔය ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණවරුන්ගෙන් යමෙක්, දුක තමා විසින් කරපු දෙයක් කියා පැවසුවත්, ස්පර්ශය ප්‍රත්‍යයෙන්මයි ඒ දුකත් හටගන්නේ …. (පෙ) …. කර්මය පිළිගන්නා ඔය ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණවරුන්ගෙන් යමෙක්, දුක තමා විසිනුත් නොකරපු, අනුන් විසිනුත් නොකරපු, ඉබේ හටගත් දෙයක් කියා පැවසුවත්, ස්පර්ශය ප්‍රත්‍යයෙන්මයි ඒ දුකත් හටගන්නේ.
පින්වත් ආනන්ද, කර්මය පිළිගන්නා ඔය ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණවරුන්ගෙන් යමෙක් දුක තමා විසින් කරපු දෙයක් කියා පැවසුවත්, ඒ කාටවත් ඒකාන්තයෙන්ම ස්පර්ශයෙන් තොරව විඳීමක් ඇතිවෙනවා කියන කරුණ කවදාවත් සිදු නොවන දෙයක් …. (පෙ) …. කර්මය පිළිගන්නා ඔය ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණවරුන්ගෙන් යමෙක්, දුක තමා විසිනුත් නොකරපු, අනුන් විසිනුත් නොකරපු, ඉබේ හටගත් දෙයක් කියා පැවසුවත්, ඒ කාටවත් ඒකාන්තයෙන්ම ස්පර්ශයෙන් තොරව විඳීමක් ඇතිවෙනවා කියන කරුණ කවදාවත් සිදු නොවන දෙයක්.
පින්වත් ආනන්ද කයක් තිබෙන විට කය මුල් කොට චේතනා ඇති වීම හේතුවෙන් තමා තුළ සැප දුක් ඇතිවෙනවා. පින්වත් ආනන්ද, ඒ වගේම වචන තිබෙන විට වචන මුල් කොට චේතනා ඇතිවීම හේතුවෙනුත් තමා තුළ සැප දුක් ඇතිවෙනවා. මනසක් තිබෙන විට මනස මුල් කොට චේතනා ඇතිවීම හේතුවෙන් සැප දුක් ඇතිවෙනවා. අවිද්‍යාව හේතු කොට ගෙනත් ඇතිවෙනවා.
යමක් හේතු කොට ගෙන කෙනෙකුට තමා තුළ ඒ සැප දුක් උපදිනවා නම්, පින්වත් ආනන්ද, ඒ කාය සංස්කාර තමන් හෝ රැස් කරනවා. පින්වත් ආනන්ද, යමක් හේතු කොට ගෙන කෙනෙකුට තමා තුළ ඒ සැප දුක් උපදිනවා නම්, අනුන් හෝ ඒ කාය සංස්කාර රැස් කරනවා. යම් හේතු කොට ගෙන කෙනෙකුට තමා තුළ ඒ සැප දුක් උපදිනවා නම්, පින්වත් ආනන්ද, තමන් දැනුවත්ව හෝ ඒ කාය සංස්කාර රැස් කරනවා. යමක් හේතු කොට ගෙන කෙනෙකුට තමා තුළ ඒ සැප දුක් උපදිනවා නම් පින්වත් ආනන්ද, තමන් නොදැනුවත්ව හෝ ඒ කාය සංස්කාර රැස් කරනවා.
යමක් හේතු කොට ගෙන කෙනෙකුට තමා තුළ ඒ සැප දුක් උපදිනවා නම්, පින්වත් ආනන්ද, ඒ වචී සංස්කාර තමන් හෝ රැස් කරනවා. පින්වත් ආනන්ද, යමක් හේතු කොට ගෙන කෙනෙකුට තමා තුළ ඒ සැප දුක් උපදිනවා නම්, අනුන් හෝ ඒ වචී සංස්කාර රැස් කරනවා. යම් හේතු කොට ගෙන කෙනෙකුට තමා තුළ ඒ සැප දුක් උපදිනවා නම්, පින්වත් ආනන්ද, තමන් දැනුවත්ව හෝ ඒ වචී සංස්කාර රැස් කරනවා. යමක් හේතු කොට ගෙන කෙනෙකුට තමා තුළ ඒ සැප දුක් උපදිනවා නම්, පින්වත් ආනන්ද, තමන් නොදැනුවත්ව හෝ ඒ වචී සංස්කාර රැස් කරනවා.
යමක් හේතු කොට ගෙන කෙනෙකුට තමා තුළ ඒ සැප දුක් උපදිනවා නම්, පින්වත් ආනන්ද, ඒ මනෝ සංස්කාර තමන් හෝ රැස් කරනවා. පින්වත් ආනන්ද, යමක් හේතු කොට ගෙන කෙනෙකුට තමා තුළ ඒ සැප දුක් උපදිනවා නම්, අනුන් හෝ ඒ මනෝ සංස්කාර රැස් කරනවා. යම් හේතු කොට ගෙන කෙනෙකුට තමා තුළ ඒ සැප දුක් උපදිනවා නම්, පින්වත් ආනන්ද, තමන් දැනුවත්ව හෝ ඒ මනෝ සංස්කාර රැස් කරනවා. යමක් හේතු කොට ගෙන කෙනෙකුට තමා තුළ ඒ සැප දුක් උපදිනවා නම් පින්වත් ආනන්ද, තමන් නොදැනුවත්ව හෝ ඒ මනෝ සංස්කාර රැස් කරනවා. පින්වත් ආනන්ද, ඔය (කාය සංස්කාර, වචී සංස්කාර, මනෝ සංස්කාර, චේතනා) කරුණු සියල්ලම අවිද්‍යාව තුළයි තියෙන්නේ.
පින්වත් ආනන්ද, ඒ අවිද්‍යාවම ඉතුරු නැතිව නිරුද්ධ වීමෙන් යමක් හේතු කොට ගෙන කෙනෙකුට තමා තුළ ඒ සැප දුක් උපදිනවා නම්, ඒ කය නැති වෙලා යනවා. යමක් හේතු කොට ගෙන කෙනෙකුට තමා තුළ ඒ සැප දුක් උපදිනවා නම් ඒ වචන නැතිවෙලා යනවා. යමක් හේතු කොටගෙන කෙනෙකුට තමා තුළ ඒ සැප දුක් උපදිනවා නම්, ඒ මනස නැතිවෙලා යනවා. ඒ ක්ෂේත්‍රය නැතිවෙලා යනවා …. (පෙ) …. ඒ කරුණ නැතිවෙලා යනවා …. (පෙ) …. ඒ ආයතනය නැතිවෙලා යනවා …. (පෙ) …. යමක් හේතු කොටගෙන කෙනෙකුට තමා තුළ ඒ සැප දුක් උපදිනවා නම්, ඒ ආරවුල නැතිවෙලා යනවා.
සාදු! සාදු!! සාදු!!!
භූමිජ සූත්‍රය නිමා විය.
ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/sn2_1-3-5/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M